Szmuglerzy Kwiatów

Szmuglerzy kwiatów to wystawa o poszukiwaniu piękna i nowych sposobów widzenia starych jak sztuka tematów – aktu i martwej natury. Wystawa inspirowana jest nagradzanym cyklem zdjęć i książką Diany Tamane (Łotwa) poświęconym matce, babce i prababce artystki. Tytułową szmuglerką jest babka Tamane przyłapana podczas nielegalnego przekraczania granicy. Kobieta pragnęła złożyć kwiaty na rodzinnym grobie, który w wyniku rozpadu ZSRR i zmian geopolitycznych został po drugiej stronie granicy z Rosją. Tamane fotografuje kwiaty, fotografuje rodzinne relacje używając konwencji fotografii amatorskiej i wernakularnej, opowiada historię relacji między kobietami i pokoleniami rodziny w nieszablonowy i współczesny sposób.

Drugim artystą na wystawie podejmującym stary jak fotografia temat martwej natury jest Błażej Pindor. Znany z zamiłowania do fotografii architektury modernistycznej artysta w cyklu Skorupy podejmuje temat modernistycznej ceramiki polskiej. Skorupy, jak o ceramice mówią kolekcjonerzy, pochodzą z kolekcji dziadka artysty. To jedna z najważniejszych inspiracji Pindora przy pracy nad projektem, w którym przekształca kruche obiekty w obraz, w rodzaj tableau wykorzystującego estetykę gliczy i postinternetów. Zrywając z fotograficzną ortodoksją Pindor śmiało wchodzi w kolor i manipulację obrazem, by finalnie stworzyć piękne, plastyczne – a także na swój sposób – dekoracyjne obrazy.

Piękna, ale cielesnego dotyczą czarno-białe akty Violety Bubelyte. Gwiazda litewskiej fotografii od początku lat 1980. konsekwentnie fotografuje siebie, inscenizując proste i poruszające obrazy. Bubelyte należy do klasyczek sztuki współczesnej i porównywana jest z Francescą Woodman, czy Cindy Sherman. Na wystawie w Sopocie pokazywane są najnowsze zdjęcia z autobiograficznego cyklu Bubelyte. Artystka zmiękcza obraz, manipuluje i multiplikuje własną postać, wprowadza także element literackiej metafory poprzez nadanie poszczególnym obrazom znaczących tytułów.

Prezentację współczesnych zmagań z tradycją fotografii modernistycznej, z formatami aktu i martwej natury domyka najnowszy cykl Artura Żmijewskiego, artysty zaliczanego do klasyki polskiej sztuki krytycznej. Czarno-białe zdjęcia nawiązują wprost do eksperymentów XIX-wiecznych klasyków Muybridge’a i Marey’a w nietypowy sposób prezentując nie-normatywne ciało. Wielokrotna ekspozycja sprawia, że portret młodej kobiety zbliża się do abstrakcji. Uchwycone na pojedynczym obrazie kolejne fazy ruchu ciała dynamizują zdjęcia. Modernistyczny zabieg fotograficzny użyty do reprezentacji ciała paradoksalnie zbliża obraz do ideału klasycznego piękna, stanowiąc rodzaj akademickiego studium.

Tytułowi Szmuglerzy kwiatów to grupa artystów używających fotografii jako narzędzia przydatnego w poszukiwaniu piękna. Fotografia wydaje się wciąż efektywna w nawiązywaniu i wizualizowaniu relacji z rzeczywistością, z rzeczami i ludźmi.