Projekt Tomasza Lacznego to rozrysowanie i złożenie mapy, która posłużyć ma podróży wgłąb niejednolitej pamięci rodzinnej.
Artystę intryguje specyficzna współzależność jej uwarunkowań – fakty z przeszłości blakną, ponieważ ulegają emocjonalnym reinterpretacjom.
Wystawa „Erna Helena Ania” jest historią babci artysty, która dla odzyskania dziecka, podejmuje decyzję o poświęceniu własnego pochodzenia i języka, własnej tożsamości i historii.
Dla nadrzędnego celu odcina swoją dotychczasową pamięć.
Odzyskana po latach córka – matka artysty – woalując fakty, realizuje podobny schemat.
Laczny podejmuje próbę ułożenia historii rodziny, opracowując nieliczne relikty pamięci, odtwarzając ówczesne konstrukcje według pojęć sprzed kilkudziesięciu lat. Nie posiadając danych w postaci relacji z pierwszej ręki – fabularyzuje ścieżki rodzinnej narracji.
Na projekt składają się cztery osnowy, umożliwiające odmienne warunki recepcji historii.
Archiwalne fotografie i dokumenty ożywiają kluczowe chwile życia Erny Heleny Ani, są sformatowanym tłem historii.
Oczywista natura archiwaliów zostaje złamana ulotnymi formalnie, metaforycznymi ilustracjami traum – utraty, tęsknoty, winy – to komentarze autora wykonane w technice cyjanotypu.
Trzecia warstwa – wielkoformatowe tkaniny z reprodukcjami rewersów rysunków – w sensie narracyjnym stanowi zapis procesu odklejania się powidoku od materialności jego źródła.
Projekt uzupełnia audiowizualna interpretacja, inspirowanego pracami Fransa Masereela, graficznego zapisu fabularnego, który znalazł się w książce „Erna Helena Ania”.
Projekcji towarzyszy dźwiękowa instalacja dokumentująca erozję przedwojennych płyt gramofonowych. Odtwarzane dźwięki są dowodem upływu czasu, tworząc metaforę pamięci.
Zapis to medytacja nad nietrwałością wspomnień.