Opis wystawy
Projekt Tomasza Lacznego to rozrysowanie i złożenie mapy, która posłużyć ma podróży wgłąb niejednolitej pamięci rodzinnej.
Artystę intryguje specyficzna współzależność jej uwarunkowań – fakty z przeszłości blakną, ponieważ ulegają emocjonalnym reinterpretacjom.
Wystawa „Erna Helena Ania” jest historią babci artysty, która dla odzyskania dziecka, podejmuje decyzję o poświęceniu własnego pochodzenia i języka, własnej tożsamości i historii.
Dla nadrzędnego celu odcina swoją dotychczasową pamięć.
Odzyskana po latach córka – matka artysty – woalując fakty, realizuje podobny schemat.
Laczny podejmuje próbę ułożenia historii rodziny, opracowując nieliczne relikty pamięci, odtwarzając ówczesne konstrukcje według pojęć sprzed kilkudziesięciu lat. Nie posiadając danych w postaci relacji z pierwszej ręki – fabularyzuje ścieżki rodzinnej narracji.
Na projekt składają się cztery osnowy, umożliwiające odmienne warunki recepcji historii.
Archiwalne fotografie i dokumenty ożywiają kluczowe chwile życia Erny Heleny Ani, są sformatowanym tłem historii.
Oczywista natura archiwaliów zostaje złamana ulotnymi formalnie, metaforycznymi ilustracjami traum – utraty, tęsknoty, winy – to komentarze autora wykonane w technice cyjanotypu.
Trzecia warstwa – wielkoformatowe tkaniny z reprodukcjami rewersów rysunków – w sensie narracyjnym stanowi zapis procesu odklejania się powidoku od materialności jego źródła.
Projekt uzupełnia audiowizualna interpretacja, inspirowanego pracami Fransa Masereela, graficznego zapisu fabularnego, który znalazł się w książce „Erna Helena Ania”.
Projekcji towarzyszy dźwiękowa instalacja dokumentująca erozję przedwojennych płyt gramofonowych. Odtwarzane dźwięki są dowodem upływu czasu, tworząc metaforę pamięci.
Zapis to medytacja nad nietrwałością wspomnień.
Tomasz Laczny jest artystą wizualnym, który uwielbia uczyć i poznawać proces tworzenia fotoksiążek. Tworzy i publikuje je od 2015 roku. Pracuje jako artysta książek i– ostatnio – jako ich projektant dla (M)edition i Galerii Ibasho. Jego ostatnia fotoksiążka „Erna Helena Ania” stała się częścią kolekcji MoMA, zdobyła srebrny medal na Tokyo International Foto Awards 2021, brązowy medal na International Photographers of the Year 2021 i była finalistką International Photobook Award 2021. Projekt ten jest również zwycięzcą konkursu BUP book competition zorganizowanego przez Blow Up Press (2020). Twórca jest laureatem nagrody Reminders Photography Stronghold Grand (2020). Jego poprzednie publikacje były nominowane do licznych nagród fotograficznych i prezentowane na wystawach międzynarodowych. Pierwsza fotoksiążka Tomasza Lacznego „40/place which does not exist” otrzymała wyróżnienie na Kassel Dummy Award w 2016 roku. Ostatnio zaprojektowana książka „Absentee” (której autorem jest Sayuri Ichida) została zakwalifikowana do Prix Nadar Prize 2022. Artysta organizował także międzynarodowe warsztaty dotyczące tworzenia fotoksiążek.
Copyright © 2024 W Ramach Sopotu